Het Boek van de Week, of de beter Boeken van de Week, zijn ‘Herstellen van planeetpijn van Lara Schmelzeisen, Ybe Casteleyn en ‘Apocalypsofie’ van Lisa Doeland.
De klimaatcrisis geeft veel mensen psychologische spanningen, of zoals de schrijvers van Herstellen van planeetpijn dat noemen: een natuurtrauma. Vandaar dat ze het boek schreven met in de ondertitel woorden als troost en veerkracht.
Het boek ‘Herstellen van planeetpijn’ gaat dus over het trauma van natuurverlies en bestaat uit een reeks persoonlijke verhalen met daartussendoor manieren hoe je met dit persoonlijke gevoelde trauma kunt omgaan. Het boeiende van dit boek is dat het persoonlijke verhalen zijn en ook persoonlijk gevoeld trauma t.o.v. de wereld, de (on)mogelijkheden, de toekomst, en het verlies.
Het verlies van de verbinding met de natuur grijpt diep in op ons, en al helemaal als we ons naast die natuur plaatsen en denken dat we heer en meester zijn van een planeet die zienderogen afbrokkelt. Waar blijven wij, wat is onze plaats, wat is onze toekomst?
Waar het boek van Herstellen van planeetpijn nog een uitweg zoekt om vanuit troost en veerkracht je natuurtrauma te verwerken lijkt het boek ‘Apocalypsofie’ van de filosoof Lisa Doeland daar aan voorbij te zijn. Niet voor niets is de ondertitel ‘Over recycling, groene groei en andere gevaarlijke fantasieën’. We hebben het met deze planeet al te ver laten komen. ‘Zo denk ik dat het belangrijk is om ons de toekomst niet rooskleurig voor te stellen, misschien zelfs apocalyptisch, juist om een andere toekomst denkbaar en mogelijk te maken.’
We gaan dus niet over de rand heen, waar veel mensen ons voor waarschuwen, we zijn er al ruim overheen. ‘Alleen door de catastrofe te denken als iets wat al heeft plaatsgevonden, komt er ruimte voor een ander einde van de wereld.’
Leven op de rand van de vulkaan dus om ons daar te realiseren: een stap opzij nog maar en we donderen erin. Maar, bedenk ik dan, als we toch inzien dat we nog een stap die andere kant kunnen maken? Nee, niet met tegelwippen of zonnepanelen, maar met echte keuzes van degrowth van de economie? Of zijn we daar als mens te egoïstisch en te egocentrisch voor? Moet er inderdaad een grote reset of bigbang komen om daarna misschien iets te redden wat er te redden valt?
‘Another world is possible’ – is de lijfspreuk van de apocalypsoof, die zich van de niet wijs laat brengen door wreed optimistische dromen en zich onverminderd een ander einde van de wereld probeert voor te stellen.’
– Ron van Es, hoofdredacteur Optimist Magazine Online & initiator van de Betekenis Boekenclub.
